فرایند درمان سنگ کلیه به ترتیب عبارت است از اقدامات تشخیصی سنگ کلیه ، انتخاب روش درمان سنگ کلیه متناسب با اندازه سنگ کلیه و نوع سنگ کلیه و محل قرارگیری سنگ کلیه ، بررسی سنگ کلیه دفع شده از بیمار و پیشگیری از تولید مجدد سنگ کلیه
اقدامات تشخیصی در فرایند درمان سنگ کلیه
اولین مرحله از فرایند درمان سنگ کلیه ، اقدامات تشخیصی سنگ کلیه می باشد که این مورد از چند قسمت زیر تشکیل می شود :
آزمایش خون
آزمایش های خون ممکن است بیانگر وجود مقادیر بیش از حد کلسیم یا اوریک اسید در خون باشند که می تواند منجر به تشکیل سنگ کلیه گردد . نتایج آزمایش خون می تواند به پایش سلامت کلیه ها کمک کرده و همچنین پزشک را به سمت بررسی وجود دیگر بیماری ها هدایت کند .
آزمایش ادرار
آزمایش جمع آوری ادرار 24 ساعته ممکن است بیانگر دفع بیش از حد مواد معدنی تشکیل دهنده سنگ یا وجود بسیار اندک مواد پیشگیری کننده از سنگ ها باشد. در این آزمایش، پزشک می تواند جمع آوری دو نمونه ادرار 24 ساعته را در دو روز متوالی درخواست دهد.
تصویربرداری در فرایند درمان سنگ کلیه
مرحله دوم درمان سنگ کلیه تصویر برداری یا سونوگرافی می باشد. در این قسمت آزمایش های تصویر برداری می توانند سنگ های کلیوی را در مجاری ادراری نشان دهند. انواع تصویر برداری ها متفاوت بوده و از عکس های ساده اشعه ایکس شکمی تا سی تی اسکن ها پر سرعت یا با انرژی دو گانه را در بر می گیرند.
عکس های ساده شکمی ممکن است سنگ های کلیوی کوچک را نشان ندهند اما سی تی اسکن ها حتی سنگ های کوچک را نیز نشان می دهد.
دیگر روش های تصویربرداری شامل سونوگرافی (آزمایشی غیر تهاجمی) و اوروگرافی درون رگی می شوند که در آن یک ماده رنگی به درون یک ورید بازو تزریق شده و همزمان با حرکت رنگ درون کلیه ها و مثانه از آن تصاویر اشعه ایکس (پیلوگرام درون رگی) یا سی تی (سی تی اوروگرام) گرفته می شود.
انتخاب روش درمان سنگ کلیه
انتخاب روش درمان سنگ کلیه ، دومین مرحله از فرایند درمان سنگ کلیه می باشد . روش های درمان سنگ کلیه بستگی به میزان جراحتی که به بدن بیمار وارد می کنند به روش های پر تهاجم تا روش های کم تهاجم دسته بندی می شوند که پزشک متناسب با شرایط بیمار روش مناسب را اتخاذ می کند . این روش ها عبارتند از :عمل جراحی باز ، عمل جراحی PCNL ، عمل جراحی لاپاراسکپیک ، عمل جراحی TUL ، عمل جراحی RIRS و سنگ شکنی برون اندامی ESWL
عمل جراحی باز
یکی از روش های درمان سنگ کلیه که تا 30 سال گذشته رایج بود عمل جراحی باز سنگ کلیه است ، امروزه به دلیل ایجاد روش های کم تهاجم تر که اسیب کمتری به بدن بیماران وارد می کند تنها 5 در صد از درمان سنگ ها به این روش اختصاص می یابد. این روش پیچیدگی ها و هزینه های بالایی نسبت به سایر روش های درمان سنگ کلیه نیز دارد به همین جهت تنها در صورتی که سایر روش های درمان ناکام بماند به ناچار برای بیمار تجویز می شود لازم به ذکر است که در 20 درصد از مواقع با وجود این درمان بقایای سنگ در مجاری ادراری باقی می ماند که نیاز به ادامه درمان از طریق سنگ شکنی برون اندامی یا ESWL می باشد. از پیچیدگی ها و معایب این روش درمانی ، می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- سلامت کامل بیمار در زمینه قلب و عروق و ریه
- نیاز به جراح ماهر و با تجربه بالا
- نیاز به متخصص بیهوشی با تجربه بالا
- امکان نیاز به انتقال خون در حین عمل یا پس از ان
- ایجاد شکاف زیر دنده ای به میزان حداقل 5 سانتی متر
- باقی ماندن جای شکاف زخم پس از بهبودی بیمار
عمل جراحی PCNL
عمل جراحی PCNL دومین روش پر تهاجم پس از عمل جراحی باز می باشد ، از این جهت این روش نسبت به روش جراحی باز سنگ کلیه آسیب ها و خطرات کمتری برای بیماران دارد ولی به نسبت روش های کم تهاجم تر که در ادامه مطرح می شوند ریسک های بیشتری دارد.در این روش سوراخی به اندازه یک سانتیمتر در بدن بیمار ایجاد می شود و از این طریق به کلیه می رسند و سنگ ها را خرد میکنند و ان را از طریق این سوراخ خارج می کنند که البته در 33 درصد مواقع خرده سنگ های ناشی از سنگ اولیه از دسترس پزشک خارج می شود و برای تکمیل درمان به سنگ شکنی برون اندامی یا ESWL می باشد.
خطرات روش جراحی PCNL و ضعف های آن
احتمال پارگی روده ها در زمان سوراخ کردن بدن بیمار
احتمال خونریزی شدید و انتقال خون به بیمار
احتمال عفونت در سوراخ ایجاد شده در بدن بیمار
نیاز به بیهوشی کامل در بیمار و خطر به هوش نیامدن بیمار پس از جراحی
نیاز به سلامت کامل قلب و عروق و ریه بیمار برای تحمل بیهوشی
عدم خروج کامل سنگ خرد شده و از دسترس خارج شدن تکه های سنگ
نیاز به درمان بقایای سنگ با سنگ شکنی برون اندامی ESWL
عمل جراحی لاپاراسکوپیک
عمل جراحی لاپاراسکوپیک سومین روش درمان سنگ کلیه می باشد که در آن از طریق ایجاد سه سوراخ در بدن بیمار ، امکان وارد کردن تجهیزات جراحی به داخل بدن بیمار فراهم می شود و از این طریق اقدام به خرد کردن و خارج کردن سنگ ها می نمایند . اگرچه این روش از دو روش قبلی کم تهاجم تر بوده و آسیب کمتری به بدن بیمار وارد می کند همچنان در دسته جراحی های پر تهاجم دسته بندی می گردد و نیاز به بستری و بیهوشی دارد
عوارض و معایب عمل جراحی لاپاراسکوپیک
نیاز به بستری و بیهوشی بیمار
احتمال درد های پس از عمل جراحی
آسیب به اهشای داخل شکمی و خونریزی در حین عمل
و در نهایت عمل جراحی باز و ترمیم آسیب دیدگی
عمل جراحی TUL
عمل جراحی TUL چهارمین روش درمان سنگ می باشد که در آن فقط درمان سنگ حالب میانی و تحتانی با انجام بیهوشی عمومی و یا بی حسی نخاعی انجام می شود . در این روش وسایل سنگ شکنی درون اندامی (یورترسکوپ و انرژی مورد نیاز ، فیبر لیزر و یا اولتراسوند و یا الکترو هیدرولیک) از طریق مجرای ادرار و مثانه به لوله حالبی وارد می شود و در صورت دسترسی به سنگ حالب می توان آن را به قطعات کوچک تر خرد کرده و خارج نمود .
مزایا و معایب عمل جراحی TUL
مزایا :
نیاز به بریدن و یا سوراخ کردن ندارد
معایب :
نیاز به بستری و بیهوشی و یا بی حسی نخاعی دارد که در اکثر موارد برای همه بیماران امکان پذیر نیست
احنمال عدم دسترسی به سوراخ حالب در موارد سوراخ غیر طبیعی و نابجا
احتمال برگشت سنگ به کلیه و عدم موفقیت سنگ شکنی
احتمال پارگی حالب و یا تنگی های بعد از عمل جراحی TUL (در موارد نادر)
الزام گذاشتن لوله استنت (دابل جی) و نیاز به بیهوشی مجدد برای خارج کردن آن
برخی از بیماران بعد از عمل TUL دچار سوزش ادرار و تکرر آزاردهنده می شوند و اصرار در خارج کردن قبل از موعد لوله دابل جی می نمایند
عمل جراحی RIRS
جدیدترین روش درمان جراحی درون اندامی و سنگ های کلیه می باشد که در آن نیاز به بیهوشی عمومی و یا بی حسی نخاعی است ، در این روش وسایل سنگ شکنی علاوه بر یورترسکوپ و فیبر سنگ شکنی از طریق مجرای ادرار و مثانه وارد حالب می شود تا به سنگ های کلیه نسبتا بزرگ (حدود دو سانتی متر ) دسترسی پیدا شود و از درون بدن بیمار سنگ را خرد کنیم .
مزایا و معایب عمل جراحی RIRS
مزایا :
نیاز به بریدن و یا سوراخ کردن بدن نمی باشد
مدت بستری کوتاه است (حداکثر دو روز)
در این روش جراح می تواند تنگی های مسیر را تا کلیه از درون باز کند
معایب :
نیاز به بستری و بیهوشی یا بی حسی نخاعی دارد دارد
هزینه بسیار گران فیبر سنگ شکنی آن را برای همه بیماران غیر ممکن می سازد
در حال حاضر انجام آن فقط در مراکز درمانی آموزشی پزشکی مجهز امکان پذیر است
نیاز به مهارت کامل جراح اورولوژیست دارد
در برخی از مواقع مانند روش های دیگر ، سنگ های باقی مانده ممکن است نیاز به بازنگری با RIRS و یا سنگ شکنی برون اندامی ESWL داشته باشد
از عوارض محتمل دیگر RIRS می توان به پارگی مجاری ادرار در حین عبور ابزار و یا تنگی مجاری ادرار بعد از عمل جراحی اشاره کرد .
سنگ شکنی برون اندامی ESWL
سنگ شکنی برون اندامی ESWL ششمین و غیر تهاجمی ترین روش درمان سنگ های ادراری کلیه ، حالب و مثانه و مجرای خروجی ادرار بوده و در سنگ شکن تهران نیاز به بیهوشی و یا بی حسی نخاعی و داخل کردن لوله دابل جی ندارد و به طور سرپایی انجام می شود . این مرکز قادر است سنگ هایی در ابعاد مختلف تا حداکثر شصت و هشت میلیمتر را با موفقیت درمان کند . این روش بهترین روش درمان سنگ کلیه از فرایند درمان سنگ کلیه می باشد .
مزایا و معایب سنگ شکنی برون اندامی ESWL
مزایا :
در سنگ شکن تهران ، بستری و بیهوشی و یا بی حسی نخاعی ندارد
هزینه آن بسیار کمتر از روش های درمانی دیگر است (یک سی ام قیمت جهانی می باشد ) و شامل بیمه های پایه و تکمیلی می باشد
در این مرکز نیاز به گذاشتن لوله دابل جی و برداشتن آن نمی باشد
قابلیت انجام برای بیماران دارای مشکلات قلبی و عروقی و بیماران دارای مشکلات تنفسی را دارد
در سنگ شکن تهران ، محدودیت وزنی و چاقی بیماران وجود ندارد
سنگ شکنی با امواج پر انرژی با دقت کافی و تحت نظز متخصص اورولوژی آسیبی به بافت های بدن ندارد
قابلیت درمان سنگ های باقی مانده از روش های جراحی باز و یا عمل جراحی PCNL و یا عمل جراحی TUL و یا عمل جراحی لاپاراسکوپی و یا عمل جراحی RIRS را دارد .
جهت مشاهده کلیپ های سنگ شکنی برون اندامی در سنگ شکن تهران در پیج اینستاگرام سنگ شکن ما روی اینجا کلیک کنید
معایب :
سنگ های بزرگ ممکن است به چند جلسه سنگ شکنی نیاز داشته باشد و در نتیجه هزینه آن با روش های دیگر برابری کند .
بیمارانی که از آسپرین و یا وارفارین و یا پلاویکس استفاده می کنند با نظر پزشک متخصص مربوطه به مدت سه الی پنج روز قطع شود در غیر این صورت احتمال خون ریزی بعد از سنگ شکنی وجود دارد .
عفونت های ادراری شدید ، قببل از سنگ شکنی باید درمان شود .
در بیماران با مشکلات حرکتی ، دفع خرده سنگ های شکسته شده به راحتی انجام نمی شود .
افرادی که تنگی مجاری ادراری دارند دفع سنگ ریزه ها بعد از سنگ شکنی به راحتی انجام نمی شود و ممکن است دفع آن تا نود روز طول بکشد
آزمایش سنگ های دفع شده از بیمار
آزمایش سنگ های دفع شده از بیمار سومین مرحله از فرایند درمان سنگ کلیه می باشد و پس از انجام یکی از روش های درمان سنگ لازم است سنگ های خارج شده برای آزمایش و تجزیه شیمیایی به یک آزمایشگاه مجهز ارسال شود تا جنس سنگ و ترکیبات شیمایی آن معلوم شود و برای پیشگیری از سنگ سازی مجدد پرهیز غذایی داده شود
پیشگیری از تولید مجدد سنگ کلیه
پیشگیری از تولید مجدد سنگ کلیه ، آخرین مرحله از فرایند درمان سنگ کلیه می باشد . در این مرحله پزشک متناسب با تجربه و میزان اهمیت به بیمار می تواند دستورالعمل های مختلفی را به بیمار تجویز کند.این مراحل می تواند شامل پرهیز های غذایی ، گرفتن سونوگرافی در هر شش ماه ، پیگیری رایگان بیماران ، نوشیدن آب فراوان ، اجتناب از تعریق شدید ، محیط کار با دمای مناسب و ورزش و تحرک باشد.
تماس با سنگ شکن تهران
بیماران محترم می توانند جهت نوبت گیری و پاسخ به سوالات تکمیلی خود در مورد فرایند درمان در سنگ شکن تهران با ما تماس بگیرند .
